Multiplex en fineer zagen zonder splinters

Zagen zonder splinters kan met elk type zaag, want het probleem schuilt niet in de zaag, maar in de manier waarop je hem gebruikt.

Een decoupeerzaag is eigenlijk niet het ideale gereedschap voor deze materialen, maar als je niets anders bij de hand hebt kun je hem prima gebruiken. Het standaard zaagblad waarmee een decoupeerzaag gewoonlijk wordt geleverd is minder geschikt, maar voor alle bekende merken zijn zaagbladen speciaal voor multiplex verkrijgbaar. Waar het in de eerste plaats om gaat, is dat het zaagblad vlijmscherp is. Dat geldt trouwens voor alle typen zagen.

Twee tips om splinters te voorkomen:

• Maak met een Stanleymes een inkeping langs een liniaal over de lengte van de zaagsnede voordat je begint te zagen.
• Plak de boven- en onderkant van het plaatmateriaal af met schildertape en teken hierop de zaaglijn af. Deze simpele voorzorg werkt ook voor de andere zagen.

Wanneer je multiplex of gefineerde meubelplaat met een cirkelzaag te lijf gaat, ontstaan de splinters aan de bovenkant. Wat je kunt doen, is in twee keer zagen. Eerst maak je een ondiepe zaagsnede van 3 à 4 mm en vervolgens zaag je de plaat door. Dit voorkomt dat de houtvezels omhoog worden getild, waardoor een brokkelige zaagrand ontstaat.

Belangrijk is ook het soort zaagblad. Dat moet fijn getand zijn. Een cirkelzaagblad met minstens 80 tanden is aan te raden.

Het afbrokkelen van het hout op het einde van de zaagsnede kun je voorkomen door een stukje afvalhout tegen de achterkant te houden.

Een tafelzaag is ideaal voor het zagen van plaatmateriaal, maar niet iedere doe-het-zelver zal er een in zijn werkplaats hebben staan. Voor een tafelzaag geldt hetzelfde als voor een cirkelzaag, je hebt een vlijmscherp zaagblad nodig met tenminste 80 tanden. Er zijn zelfs speciale zaagbladen voor multiplex met 180 tanden.

Een goed hulpmiddel voor tafelzagen is een ‘zero clearance insert’ of te wel een inzetstuk met nul vrije ruimte. Dit nuttige accessoire zorgt dat er slechts een minimale opening is tussen het zaagblad en de verstekplaat aan weerszijden. Dit verhoogt niet alleen de veiligheid van werken, maar ondersteunt ook de houtvezels, waardoor er minder kans is op splinteren en afbrokkelen.

Omdat het niet meevalt lange rechte zaagsneden ‘uit de losse hand’ te maken, is een handzaag niet het eerste waar je naar grijpt voor plaatmaterialen. Maar als je niets anders voor het grijpen hebt, is ook dit simpele gereedschap bruikbaar. Een zaag met fijne, scherpe tanden werkt natuurlijk het best. En een lat vastklemmen om langs op te zagen, helpt om de overkant zonder omwegen te bereiken. Neem de tijd en zaag met langzame, kleine bewegingen.