Hoe en wanneer moet je een haag snoeien?

Voor verschillende soorten hagen gelden verschillende snoeivoorschriften. Sommige snoei je het best twee keer per jaar, andere één keer, en een buxushaag kun je wel vier keer per jaar met de schaar te lijf gaan.

Maar over het algemeen snoei je hagen tegen het eind van de lente. Een weekend in mei of begin juni is een goed moment om deze klus aan te pakken. Hoe je dat het beste kunt doen, vertellen we aan de hand van deze tips:

• Beukenhaag snoeien
• Taxushaag snoeien
• Coniferenhaag snoeien
• Buxushaag snoeien

• Handheggenschaar
• Elektrische heggenschaar
• Accu heggenschaar
• Benzine heggenschaar
• Heggenschaar onderhoud

Er zijn twee redenen om je hagen regelmatig te snoeien. De eerste wordt verklaard door het veelgehoorde gezegde: ‘Snoeien doet groeien.’ Hoe vaker je snoeit, hoe mooier en voller een haag zal worden.

De andere reden is om de haag in de gewenste vorm te brengen en te houden. Dat is niet alleen belangrijk voor het oog, maar ook een gezonde groei van de haag. Een vuistregel is om de haag een beetje piramidevormig te snoeien: smaller naar boven toe. Hierdoor krijgt de onderkant meer licht, waardoor de haag evenwichtiger gaat groeien.

Doe zoals de vakman en knip eerst de zijkanten en dan pas de hoogte. Beschik je niet over het timmermansoog van diezelfde vakman, gebruik dan hulpmiddelen om de haag mooi strak te krijgen. Bijvoorbeeld een lange lat en een waterpas, of een touw dat je tussen twee palen spant. Houd er wel rekening mee dat het touw bij een lange haag in het midden wat doorhangt.

Voor de echte Pietjes Precies is het perfecte hulpmiddel een houten frame in de gewenste vorm, dat je bij elke snoeibeurt over de haag schuift.

Tip: Leg voor het snoeien een stuk zeil of plastic onder de haag om het snoeiafval op te vangen. Vooral met grind is het geen doen om alle takjes en blaadjes netjes op te ruimen.

Een beukenhaag of haagbeukenhaag groeit snel en je kunt hem flink snoeien. Terug knippen tot de helft is geen probleem. Een beukenhaag snoei je twee keer per jaar, bij voorkeur in mei/juni en in augustus. Omdat de jonge blaadjes die bij het snoeien tevoorschijn komen snel verbranden, kun je het best een bewolkte dag uitkiezen voor deze klus. Na de snoeibeurt zal een beukenhaag altijd iets verkleuren, maar dit trekt vanzelf weer bij.

Taxus is een langzame groeier, die je maar één keer per jaar hoeft te snoeien, in mei/juni of in augustus. Het vraagt wat geduld voordat een jonge taxushaag de gewenste hoogte en vorm bereikt, maar dan heb je ook een superstrakke, winterharde haag. Wil je hem echt tot op het hout toe terugsnoeien, dan kun je dit het beste aan het eind van de winter doen, na de vorst. Net als buxus is taxus geschikt voor vormsnoei: bollen, piramides, dierfiguren, met taxus is alles mogelijk voor de liefhebber van dit soort tuinversieringen.

Let op: Taxusnaalden en de pitten van taxusbesjes zijn erg giftig. Plant geen taxushaag aan op plekken waar dieren grazen en houd kleine kinderen weg van die verleidelijke rode besjes.

Er zijn twee soorten coniferen: naaldbomen en schubconiferen. Voor hagen wordt meestal de laatste soort gebruikt. Een coniferenhaag snoei je twee maal per jaar, in mei/juni en in augustus. Of, als vaste stelregel: vóór de langste dag en vóór de eerste kans op vorst. Bij het snoeien van een coniferenhaag moet je een beetje voorzichtig zijn, want je kunt het groeiproces makkelijk verstoren. Knip van de jonge scheuten niet meer dan 10 cm af en zorg dat er altijd groene takken blijven zitten, want coniferen lopen niet uit op het oude hout. Gebruik zeker voor coniferenhagen een snoeischaar die goed scherp is.

Een buxushaag snoei je minimaal twee keer per jaar, in mei/juni en in september, maar tussendoor nog twee keer bijknippen bevordert een mooie dichte groei. Buxus kan goed tegen snoeien en vormt ook op het oude hout nieuwe zijscheuten. Kies wel een bewolkte dag uit om verbranden van de blaadjes te voorkomen, of sproei de haag flink nat voordat je begint te knippen. Voor een drastische verjonging van een te groot geworden haag snoei je hem eind februari of begin maart terug. Dan heeft de buxus nog tijd om nieuwe knoppen aan te maken. Na het snoeien moet je buxus flink bemesten.

Met een handmatige heggenschaar kun je alles doen wat je ook met een machinale heggenschaar kunt. Beter zelfs, want de knipbeweging is vriendelijker voor de plant dan de messen van een gemotoriseerde heggenschaar. Handmatig snoeien is goedkoper, stiller en veiliger dan machinaal, maar als je een flinke haag hebt staan, is het veel werk en kun je misschien beter investeren in een elektrische heggenschaar.

Een paar eigenschappen van een goede handheggenschaar:

• Lichtgewicht
• Gehard stalen messen
• Stootkussens om te voorkomen dat je vingers klem komen te zitten
• Schokabsorberende buffers

Tip: Een handheggenschaar is niet bedoeld om dikke takken door te knippen. Houd daarom een snoeischaar bij de hand wanneer je de haag snoeit.

Elektrische heggenscharen zijn er in veel soorten en maten. Van compacte apparaten die je met één hand kunt bedienen tot scharen met een blad van meer dan een halve meter lengte. Hier zijn een aantal tips voor de aanschaf van een elektrische heggenschaar:

• Kies de zwaardlengte afhankelijk van het soort hagen dat je ermee gaat snoeien. Hoe korter het zwaard, hoe makkelijker de schaar te hanteren is, maar brede hagen vragen om een grotere lengte, zeker als je er maar vanaf één kant kunt bij kunt. Voor smalle hagen en vormsnoei is een zwaardlengte van 30 of 40 cm voldoende.
• Machinale heggenscharen kennen twee soorten messen: enkelvoudige en dubbelvoudige. Bij het eerste type beweegt maar één van de tegengestelde messen, bij het laatste bewegen allebei de messen. Dit type heggenschaar verdient de voorkeur, omdat het een mooier snoeiresultaat geeft.
• Met een elektrische heggenschaar kun je takken van 1,5 cm en zelfs dikker afsnijden. Welke dikte de schaar aankan, hangt af van twee dingen: het vermogen en de plaatsing van de tanden. Hoe verder die uit elkaar staan, hoe dikker de takken mogen zijn.
• Een belangrijk criterium bij de aanschaf is het gewicht van de heggenschaar. Kies bij vergelijkbare prestaties het model met het lichtste gewicht, dat werkt prettiger en minder vermoeiend.

Een heggenschaar met een accu heeft het voordeel dat je er overal mee kunt werken en dat er geen snoer in de weg zit. Het nadeel is natuurlijk dat je halverwege zonder stroom kunt komen zitten. Voor de aanschaf gelden dezelfde criteria als voor een elektrische heggenschaar.

De keuze van de professionals. Heggenscharen op benzine zijn krachtiger dan elektrische en hebben een langere levensduur. Nadelen zijn de hogere aanschafprijs, het gewicht, de herrie en het onderhoud. Alleen aan te raden voor tuinbezitters die jaarlijks tegen een heleboel snoeiwerk aankijken.

Bekijk en vergelijk heggenscharen van verschillende merken.

Zowel handheggenscharen als machinale heggenscharen moeten van tijd tot tijd worden geslepen. Botte messen veroorzaken rafelige wondjes, die de haagplanten vatbaar maken voor schimmels en ziekten. Wanneer je schaar aan een slijpbeurt toe is, valt moeilijk te zeggen. Dat is afhankelijk van het soort hagen dat je ermee knipt en de dikte van de takken. Controleer zo nu en dan of de messen nog vlijmscherp zijn.

Sommige haagstruiken – bijvoorbeeld coniferen – bevatten hars. Tijdens het snoeien zet deze zich vast op de messen, waardoor ze niet meer zo soepel over elkaar glijden. Maak daarom de schaar na elke snoeibeurt goed schoon. Er zijn speciale heggenschaarsprays in de handel die hars oplossen.